Kadın Zamanı Derneği, kadına karşı her türlü ayrımcılığın ortadan kaldırılmasına ve toplumun her alanında kadınların güçlendirilmesine katkıda bulunmak amacıyla 2020 yılının Temmuz ayında kuruldu. “Başka bir dünya mümkün” derken, bu dünyanın kadınların eşit haklara sahip olduğu, varlıklarına ve özgürlüklerine saldırılmadığı bir dünya haline gelmesini esas alarak yola çıktık. ‘Eşitsiz dünyanın karşısında, özgürlüğün yanında, kadın zamanındayız’ dedik. Çünkü kadınlar ataerkil toplumun kadının varlığını, haklarını ve yaşamlarını reddetmesini kabul etmiyor. Dünyanın dört bir yanında bu kabul etmeyişle başlayan, direniş ve sınırları aşan kadın mücadelesi, bu yüzyılın kadınların mücadele ve kazanım yüzyılı yani kadın zamanı olacağını gösterdi. Bu da bizim Kadın Zamanı ismine karar verirken en büyük motivasyon ve esin kaynağımız oldu.
Derneğimizi kuruluşunun birinci yılında fiziksel, cinsel, psikolojik ve/veya ekonomik şiddete uğramış kadınlara, şiddetin etkisiyle baş edebilmeleri ve şiddet döngüsünden çıkabilmeleri için hukuki ve psikolojik destek sağlama üzerine yoğunlaştırdık.
Kürt kadınların, anadilleri önündeki resmi ya da fiili engellemeler nedeniyle kamusal alanın dışında kalmaları, sağlık hizmeti dâhil en temel insan haklarına erişimde bile zorluk yaşamaları, özel ve kamusal alanda ataerkilliğin sonucu olarak hem kadın olmalarından hem de etnik kimliklerinden dolayı çifte ayrımcılığa maruz kalmaları sorunsalından hareketle desteklerimizi Kürtçe ve Türkçe olarak sürdürmeye odaklandık. Kadın Zamanı olarak, çözüm mekanizmalarına erişemeyen kadınlara dair çalışmaları hedeflemekle birlikte, bugüne kadar alanda yaptığımız çalışmaların Kürtçe olmasına ağırlık vermemiz doğrudan kadınlara ulaşacak ağlara sahip olmamızın da önünü açtı.
İstanbul’da yaşayan ve kendilerini anadilinde ifade etmek isteyen milyonlarca Kürt kadının bu ihtiyacını görerek yola çıktık. Bu ötekileştirmeye karşı alternatif yaratmaya çalışıyor, bu doğrultuda Kürt kadınlarla yasal haklar, şiddetle baş etmede faydalanabilecekleri destek ve yardımlar, üreme sağlığı, cinsel sağlık gibi konularda farkındalık ve bilinçlendirme çalışmaları gerçekleştiriyoruz. Bu çalışmalarda çift dilli destek sunuyor, bu sayede Kürtçe destek ihtiyacı olan kadınların başvuru merkezi haline gelebiliyoruz.
Kadınların anadil ihtiyacı bağlamında sembol haline gelen Fatma Altınmakas’ın şiddete maruz kaldığında başvuru mekanizmalarına ulaşmada yaşadığı anadil sorunu, kendini ifade etmesine imkân sağlanmaması ve kolluk güçleri tarafından yok sayılması, bize bu konunun hassasiyetini bir kez daha hatırlattı. Hem danışma merkezimizi hem de saha çalışmalarımızı anadil hakkının vazgeçilmezliğini ve bu konudaki sorumluluğumuzu bilerek planladık.
Derneğimizin faaliyetlerinin danışma merkezi, saha çalışmaları ve savunuculuk olmak üzere 3 temel ayağı bulunmaktadır. Danışma merkezimiz derneğimiz kurulduktan 1 yıl sonra faaliyete geçti. Bilindiği üzere kadın danışma merkezleri kadınların şiddetle mücadele etme sürecinde ücretsiz sosyal, hukuki ve psikolojik desteğe ulaşabilecekleri, yaşadıklarını yargılanmadan paylaşabilecekleri, kadına yönelik şiddetle mücadele yolları ve yasal haklarına dair bilgi alabilecekleri ilk başvuru noktaları. Bizler de bu doğrultuda “dayanışma” hukukunu esas alarak kadınlara ihtiyaç duydukları bu destekleri ücretsiz ve çok dilli (Kürtçe ve Türkçe) olarak sağlıyoruz. Bu kapsamda derneğin kurucuları, yöneticileri ve gönüllüleri farklı disiplinlerden gelen, yıllardır kadın hakları mücadelesi veren ve bu iki dile de hâkim, feminist kadınlardan oluşmakta. Başvuran kadınların destek ihtiyacına göre yönlendirme yapıyor, can güvenliği tehlike altında olan kadınlar için sığınağa erişim ve kabul süreçlerine ilişkin bilgilendirme sağlıyor ve refakat ediyoruz. Danışma merkezimizde kadınlara ihtiyaçları doğrultusunda psikolojik ve hukuki destek sağlamaya ya da ilişkide olduğumuz ve kadınların destek alabilecekleri kuruluşlara yönlendirmeye devam ediyoruz. Ayrıca danışma merkezimize ilişkin 6 ay aralıklarla rapor yayınlıyor hem web sitemizde hem de sosyal medya hesaplarımızda bu raporları paylaşıyoruz.[1]
Bu kapsamda tespit ettiğimiz mahallelerde öncelikle saha çalışması yaparak kadınların talep ve ihtiyaçlarını belirliyoruz. Bileşeni olduğumuz ağlar sayesinde kurulduğumuz günden bu yana savunuculuk faaliyetlerinde yer alma imkânı bulduk. Kuruluşumuzun hemen ardından, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesiyle yükselen protesto ve kampanyaların parçası olduk. Kadın Sığınakları ve Da(ya)nışma Merkezleri Kurultay bileşeni olarak “Sığınaksız Bir Dünya” talebimiz için çalışmalar yürütüyoruz. Ayrıca kadına yönelik şiddetle mücadelede belediyeler ile iş birliği halinde çalışıyor, belediyeler bünyesindeki kent konseylerinde (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kent Konseyi Yürütmesi, Şişli Kent Konseyi Kadın Meclisi) çalışmalar yürütüyoruz. Akabinde Kadınlar Birlikte Güçlü, Kadın Koalisyonu, İstanbul Kent Konseyi, Şişli Kent Konseyi Kadın Meclisi, EŞİK, AĞ-DA, 8 Mart Platformu, 25 Kasım Platformu, İstanbul Sözleşmesi Kampanya Grubu gibi birçok kadın ve LGBTİ+ların olduğu platformlarla kolektif çalışmalarda hem örgütleyen hem de çalışma yürüten taraf olduk. Ayrıca dernek olarak “Kadın Zamanı’nda Kadın Hafızası“ sergisi,[2] Kürtçe podcast yayınları,[3] Ezîdî kadınlarla dayanışma ve katliamları anma etkinliği[4] gibi pek çok çalışma yürüttük, yürütüyoruz.[5] Biliyor ve inanıyoruz ki erkek egemen sisteme karşı kadınlar başka bir dünya mümkün oluncaya dek mücadele edecek.
Kadın Zamanı Derneği web sitesine https://kadinzamani.org/ adresinden, kadın danışma merkezimize 05426026962 numaralı telefonumuzdan ulaşabilir ya da info@kadinzamani.org – basvuru@kadinzamani.org adreslerine mail atabilirsiniz.
[1] Kadın Danışma Merkezi Raporları için bkz. https://kadinzamani.org/tr/raporlarimiz
[2] 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü kapsamında 2021 Kasım ayında gerçekleşen “Kadın Zamanı’nda Kadın Hafızası” sergisi için bkz.
https://www.youtube.com/watch?v=W_iBGCybT1w
[3] Kadın Zamanı olarak yayınladığımız podcastler için bkz. https://open.spotify.com/show/6n1rChSk51p3QZIvfB8fix?si=r3uoh091SyKsHnLTslySpw
[4] 3 Ağustos 2021 tarihinde Ezîdî kadınlarla dayanışmak ve yaşanılanları unutmamak için gerçekleştirdiğimiz etkinlik için bkz. https://www.youtube.com/watch?v=XXpAYLt7zU8
[5] Diğer pek çok etkinliğimize YouTube kanalımızdan ulaşabilirsiniz. https://www.youtube.com/@kadnzamandernegi2407
Yayınlanma Tarihi: 20.04.2023